Zayıf bağışıklık sistemi ne gibi sonuçlar doğurur?
Zayıf bağışıklık sistemi ne gibi sonuçlar doğurur?
Bağışıklık sisteminin zayıflaması vücudun enfeksiyonlarla ve hastalıklarla savaşmasını bozar. Bu tür zayıflıklar, virüslere ve bakteriyel enfeksiyonlara yakalanmamızı kolaylaştırır.
Bağışık sisteminin zayıf olması kalıtsal veya edinseldir. Kalıtsal bozukluklar genlerde bozukluk olmasına bağlı olarak doğuştan itibaren görülür. Edinilmiş bozukluklar ise daha sonra yaşam süresince gelişen bozukluklardır. Edinilmiş bozukluklar kalıtsal bozukluklardan daha yaygındır. Yani bağışıklık sistemindeki zayıflık insanların hayatları boyunca yaptıkları hatalardan veya önlenebilir faktörlerden gelişmektedir.
Bağışıklık sistemi basit olarak aşağıdaki organları içerir:
• Dalak
• Bademcikler
• Kemik iliği
• Lenf düğümleri
Bu organlar lenfositleri yapar ve dolaşıma bırakır. Bunlar B hücreleri ve T hücreleri olarak sınıflandırılan beyaz kan hücreleridir. B ve T hücreleri antijen adı verilen istilacılarla savaşır. B hücreleri, vücudunuzun tespit ettiği hastalığa özgü antikorları üretir. T hücreleri yabancı patojenleri veya anormal hücreleri antijenlerine bağlanarak yok eder.
B ve T hücrelerimizin savaşmasının gerekebileceği antijen örnekleri şunlardır:
• Bakteriler
• Virüsler
• Kanser hücreleri
• Parazitler
Bağışıklık sistemindeki bozukluk veya zayıflık vücudun bu istilacı antijenlere karşı kendini savunma yeteneğini bozar.
Farklı bağışıklık sistemi bozukluklan nelerdir?
Bağışıklık sistemi düzgün çalışmadığında bir bağışıklık eksikliği hastalığı ortaya çıkar. Bir eksiklikle doğarsanız veya genetik bir neden varsa, buna kalıtsal bağışıklık yetmezliği hastalığı denir. 1 00’den fazla kalıtsal bağışıklık bozukluğu vardır.
Kalıtsal, yani birincil bağışddık bozukluğu örnekleri şunları içerir:
• X’ e bağlı agammaglobulinemi (XLA)
• Ortak değişken immün yetmezlik (CVID)
• Lenfositoz veya “kabarcıklı çocuk” hastalığı olarak bilinen ciddi kombine immün yetmezlik (SCID)
Edinse!, yani ikincil bağışıklık bozuklukları toksik bir kimyasal madde veya enfeksiyon gibi bir dış kaynak vücudunuza saldırdığında, beslenme bozukluklarında ortaya çıkar.
Aşağıdakiler edinsel bağışıklık bozukluğuna neden olabilir:
• Ciddi yanıklar
• Kemoterapi
• Radyasyon
• Diyabet
• Yetersiz beslenme
• AIDS
• Lösemi gibi bağışıklık sistemi kanserleri
• Viral hepatit gibi virüs hastalıkları
• Multipl miyelom (antikor üreten plazma hücrelerinin kanseri)
Kısaca bağışıklık sistemini etkileyen faktörleri gözden geçirdikten sonra bağışıklık sisteminde zayıflamanın sonuçlarını aşağıdaki başlıktan gözden geçirebiliriz.
Sık olarak soğuk algınlığı geçirmek
Yetişkinlerin her yıl iki veya üç defa soğuk algınlığİna bağlı hapşırması ve burun akıntısı yaşaması normaldir. Bu yakınmalar da çoğu insanda 7 -1 O gün içinde normalleşir. Bu süreçte bağışıklık sisteminin antikor geliştirmesi ve mikroplarla savaşması 3-5 gün sürer, sonrasında da ciddi bir hasar kalmadan iyileşme görülür. Ancak sürekli soğuk algınlığı geçiriliyor, soğuk algınlığı beklenenden uzun sürüyorsa bu durum bağışıklık sisteminde bir sorun olabileceğinin işareti olabilir.
Sık olarak sindirim sistemi yakınması yaşamak
İshal, gaz veya kabızlık gibi sindirim sistemi yakınmaları sık yaşanıyorsa, bağışıklık sistemi bozukluğunun bir işareti olabilir. Araştırmalar, bağışıklık sisteminin yaklaşık o/o 70’inin sindirim sisteminde bulunduğunu göstermektedir. Sindirim sisteminde yaşayan, mikrobiyota isimi verilen yararlı bakteri ve mikroorganizmalar bağırsağı enfeksiyondan korur ve bağışıklık sistemini destekler. Bu yararlı bağırsak bakterilerinin miktarlarının düşük olması bağışıklık sisteminin düzgün çalışmamasına neden olabilir. Bu durum virüsler, kronik iltihap ve hatta otoimmün bozuklukların gelişmesi için risk oluşturur.
Yara iyileşmesinin yavaş olması
Yanık, kesik veya ciltte zedelenme olduktan sonra oluşan cilt hasarının tamiri, dokulardaki kan damarlarından dışarı çıkan, pıhtılaşma sağlayan hücreler aracılığı ile başlatılır. Yara yeri tamirinde ve hasarlı bölgenin yenilenmesinde, oluşan yaraya besin açısından zengin kan gönderilerek yara korunmaya çalışılır. Bu iyileşme sürecinin düzgün yürümesi sağlıklı bağışıklık hücrelerine bağlıdır. Ancak bağışıklık sistemi zayıfsa, yara yeri tamiri ve iyileşmesi güçleşir. Bu durumda yara beklenenden daha uzun sürede iyileşme gösterir ve sıklıkla enfeksiyon kapıp ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Her yıl sık enfeksiyon geçirilmesi
Her yıl beklenenden daha sık enfeksiyon geçirmek bağışıklık sisteminin kötü olduğunun bir sinyali olabilir.
Şu bulgulardan birinin olması bağışıklık yetersizliği belirtisi olarak uyarıcıdır:
• Bir yılda dörtten fazla kulak enfeksiyonu geçirmek.
• Bir yıllık dönemde iki kez zatürre gelişimi.
• Bir yılda kronik sinüzit veya üçten fazla bakteriyel sinüzit atağı geçirmek.
• Yılda iki seferden fazla antibiyotik tedavisine ihtiyaç duyulması.
Kendini daima yorgun hissetmek
Günümüzde en sık karşılaşılan sorunlardan biri müzmin, yani kronik yorgunluk yakınmasıdır. Bu yakınması olan insanlar uzun süre uyumalarına rağmen kendilerini halen yorgun hissetmekte, kollarıni kaldıracak güçleri olmamaktadır. Altta yatan bir hastalık saptanmaz ise bu durum psikolojik bir rahatsızlık olmayıp bağışıklık sisteminde işlerin yolunda gitmediğinin habercisi olabilir. Vücutta özellikle müzmin iltihabi süreç olduğu zaman bağışıklık sistemi hücrelerinin uzun süreli mücadele etmesi gerekir ve mevcut enerjinizin önemli bir kısrnı bu mücadeleye gider. Diğer organların_ kullandığı enerjiden tasarruf edilerek bağışıklık sisteminin beslenmesine ayrılır. Bu da enerji düşüklüğüne neden olur. Ayrıca vücutta düşük düzeyde de olsa müzmin iltihabi durumun yıllarca devam etmesi yine yorgunluk yakınmasına neden olur. Ayrıca doğal öldürücü NK hücrelerinin sayısal veya işlevsel yetersizliği de bağışıklık sisteminin çalışmasını bozarak müzmin yorgunluk yakınmasına neden olmaktadır. Bağışıklık sisteminin çalışmasını düzenleyen ve destekleyen yaklaşımlar bu kişilerde yorgunluk yakınmasının düzelmesine neden olmaktadır.