Turna Yemişi Nedir? Faydaları & Zararları Nelerdir? 2023

CRANBERRY (TURNA YEMİŞİ) Vaccinium macrocarpon, Cranberry, Kranichbeere, Canneberge

Bugün sizler için yazımızda turna yemişi nedir ve turna yemişi faydaları nelerdir hakkında bir takım yararlı bilgilerden bahsetmek istiyoruz. Turna yemişi geleneksel tıpta uzun süredir kullanılmaktadır ve çok çe­şitli durum ve rahatsızlıkları tedavi ettiğine inanılmaktadır. Turna yemi­şi, yabanmersini ve ahududu en yaygın berry (dutsu meyve) çeşitlerinden üçüdür. Eşsiz lezzetleri ve etkileyici besin profilleri nedeniyle tercih edilirler.

Tarihsel olarak Amerikan yerlileri kanamayı yönetmek, sindirim sağ­lığını desteklemek ve idrar yolu enfeksiyonları gibi durumları tedavi et­mek için turna yemişi kullanmışlardır. Turna yemişi Amerikan yerlileri arasında sindirimi kolaylaştırmak amacıyla ve ruhani törenlerde kulla­nılmaktaydı.

Ayrıca canlı renkleri nedeniyle ip, kumaş renklendirmek için ve boya amaçlı kullanılırdı. Yabanmersini ve turna yemişi yakından ilişkilidir ve aynı bitki türüne aittir. Bununla birlikte, iki bitki gövdele­rinde, yapraklarında ve çiçeklerinde ve ürettikleri iki ayrı meyvede farklı­dır.

Ahududu ise gül ailesine aittir ve böğürden gibi diğer berry türleriyle ilişkilidir. Turna yemişi oldukça ekşi, buruk bir tada sahipken, yaban­mersini çok daha tatlı olarak kabul edilir. Ahududu ise oldukça tatlıdır, ancak onu diğer meyvelerden ayıran ince bir ekşimsi tada sahiptir. Ek olarak, ahududu ve yabanmersini çoğu zaman taze olarak tüketilirken, turna yemişi tıbbi amaçla kurutulur, öğütülür ve toz olarak tüketilir.

Turna yemişi iki binli yılların başından beri ülkemizde ithal olarak bulunmaktadır. Üzülerek belirtmek isterim ki bu meyve hakkında ülke­mizde ciddi bir çalışma olmadığı gibi, yanlış çeviriler sonucunda turna yemişi ile kızılcık karıştırılmaktadır ve ülkemizde bulunan ürünler çok yüksek oranda ilave şeker içermektedir. Turna yemişi ekşi ve buruk bir tada sahip olduğundan gıda endüstrisi bu çok değerli “süper gıdayı” şekerle zehirlemiştir. Mahsul tarlada hasat edildikten sonra rafıine şeker ya da mısır şurubu ile ısıl işleme tabi tutularak tatlandırılır. Sonrasında hafifçe kurutulup paketlenir ve ihraç edilir. Bu sağlıksız ürünlerde ilave şeker miktarı %45’e varan oranlara kadar çıkmaktadır.

Bizim gibi bir­çok uzmanın bunu dile getirmesi yüzünden gıda endüstrisinin devleri hemen pozisyon alıp tatlandırmada rafine şeker yerine elma konsant­resi kullanmaya dönmüş olsa da bu süper meyvenin besin değerlerine profilde olmayan şekerin eklendiği gerçeğini değiştirmez.

Gerek tıpta, gerekse geleneksel tamamlayıcı yöntemlerde oldukça yaygın kullanılan bir “süper gıda” ancak bu şekilde katledilir. Bu katliamı ise ancak iki sektör acımasızca yapabilir. Hani bizi “yediklerimizle hasta edip” “te­davi etmeyen” iki sektör … Direkt isim yazmaya gerek yok herhalde. Bu tür yazıları okuyan her insan zaten bunları çok iyi bilmektedir. Genel bilgiyi sunduktan sonra biraz da bu süper gıdanın çok değerli beslenme profıline göz atmakta fayda var diye düşünüyorum.

Bağışıklık Fonksiyonunu Geliştirmede Turna Yemişi

Turna yemişi bağışıklık fonksiyonunun birçok yönünü iyileştirebilir. Soğuk algınlığı ve grip semptomlarını azaltabilir. Turna yemişinde bu­lunan yüksek proantosiyanidin (antioksidan madde-polifenol) seviyeleri vücudun bağışıklık fonksiyonunu iyileştirip hastalıkların önlemesine yardımcı olur. Bu güçlü polifenoller bağışıklık sisteminin büyük bir ço­ğunluğunun bulunduğu bağırsağın astarını destekler. Turna yemişinin en büyük faydalarından biri, zararlı bakterileri önlemesidir. Turna ye­mişi zararlı bakterilerin bağırsak astarında birikmesini ve büyümesini önlemek konusunda çok yeteneklidir. Bu faydalı etki bağışıklık artırıcı bakterilerin gelişmesini, hastalık ve enfeksiyona karşı güçlü bir savun­ma oluşturmasını destekler. Turna yemişi C vitamini içerir. C vitamini bağışıklığı güçlendirir. Yapılan çalışmalar, pnömoni (zatürre), sıtma ve ishal gibi durumların semptomları azaltabileceğini ve süresini kısaltabi­leceğini göstermektedir.

Başta İdrar Yolu Enfeksiyonları Olmak Üzere Enfeksiyonları Önlemede ve Geçirmede Turna Yemişi

Turna yemişinin halk tarafından en çok bilinen faydalarından biri, idrar yolu enfeksiyonları için bir ev ilacı olarak hareket etme yeteneği­dir. İdrar yolu enfeksiyonu, kadınlarda anatomik olarak idrar kanalının erkeklerden farklı yerde olması nedeniyle kadınlarda erkeklerden çok daha yaygın görülmektedir. İdrar yolunun herhangi bir bölümünü et­kileyebilir, ancak en sık mesanede görülür.

Bu enfeksiyon, genellikle idrarda kan ve karın ağrısı ile görülür. Hastalık sık, ani ve ağrılı idrara çıkma semptomları üretir. Çoğu kez bu enfeksiyona Escherichia coli (E. coli) adı verilen zararlı bir bakteri neden olur. Pek çok kadında görülebi­len idrar yolu enfeksiyonu (sistit) olukça ıstıraplı bir süreç yaşattığı gibi, müdahale edilmezse kronik hale gelebilir.

Turna yemişi ve kızılcıklar, yoğunlaştırılmış tanenler olarak da bilinen benzersiz bileşenler A tipi proantosiyanidinler (antioksidan madde-polifenol) içerir. A tipi proanto­siyanidinler, E. coli’ nin mesanenizin ve idrar yolunuzun astarına yapış­masını önler ve turna yemişlerini sistite karşı potansiyel bir koruyucu doğ’.11 ajan haline getirir.

ABD’de 2013 yılında bu konuda yapılan bir çalışmada mesane ve vajinal epitel hücrelerine E. coli bakterilerinin yapışmasını engellediği ortaya konmuştur. Bu yönde kanıta dayalı pek çok bilimsel çalışma bu “süper gıdayı” kadınlar için özel kılmaktadır.

Eğer siz de sık sık tekrar eden idrar yolu enfeksiyonu yaşıyorsanız turna yemişi sizin için iyi bir çözüm olmakla kalmayıp aynı zamanla önleyici olacaktır. Bu konuda en dikkat etmeniz gereken husus şeker ilavesi yapılmış kuruyemiş amaçlı ürünler tüketmemek olmalıdır. Çalışmalar, meyvenin kurutulmuş tozu ya da sıkma suyu üzerinde yapılmıştır.

Gelelim en önemli noktaya … Daha önce kronik sistit yaşayan hasta­ların iyi bildiği üzere bu hastalığın kronikleştiği durumlarda antibiyotik direnci oluşabilmektedir. Bu durum birçok hastayı çaresiz bırakmakta­dır. Ayrıca mantar oluşma riskini göze almak istemeyenler, antibiyotik­lere alerjisi olanlar, sindirim sorunu yaşayan ve ilaç kullanmak isteme­yen kişiler için turna yemişi iyi ve doğal alternatif olabilir.

Beslenme lis­tenize düzenli olarak turna yemişi ilave etmeniz durumunda sistit olma ihtimalinizi %35 oranında azalttığı gibi, tekrarlayan enfeksiyon oranını %39 oranında azalttığına dair bilimsel veriler vardır.

Turna yemişinde bulunan bazı bio kimyasallar sadece bakterilerle de­ğil, virüslerle de savaşmaya yardımcı olabilir.
Birçok bakteri karşısında başarılı olan turna yemişi üzerinde 201 O yılında yapılan bir araştırmada, gıda kaynaklı hastalıkların yaygın bir nedeni olan norovirüs de dahil olmak üzere bazı virüslerle savaşabileceği tespit edilmiştir.

Turna Yemişinin Kanser Üzerine Etkileri

Yapılan araştırmalar, turna yemişinin meme, kolon, akciğer ve prostat kanseri hücrelerinin büyümesini önlemeye yardımcı olabilecek bileşenler içerdiğini ortaya koymaktadır. Hem insan hem de hayvan çalışmaları, tur­na yemişinin tümör ilerlemesini yavaşlatmaya ve kanser hücrelerinin bü­yümesini engellemeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.

Ayrıca turna yemişi mide ülseri ve kanserine sebep olan helicobacter pylori isimli zararlı bakterinin midenizin astarına yapışmasını önleyerek mide kanseri riski­nizi azaltabilecek A tipi proantosiyanidinler (antioksidan madde-polifenol} olarak bilinen benzersiz bitki bileşikleri içermektedir.

Güçlü antioksidan ve anti enflamatuar (iltihap-yangı karşıtı) özellikleri ile, en yaygın kanser türlerinden bazılarının riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Bu yüzden tur­na yemişi kanserle savaşan “süper gıdalardan” biri olarak kabul edilebilir.

Özellikle ABD ve Kanada’da çok yayın olarak üretilen ve tüketilen bu “süper. gıda” farklı coğrafyalarda geleneksel ve tamamlayıcı tedaviler­de, başlıca kalp sağlığını desteklemede, damarlardaki sertliğin azaltılma­sında, kan basıncının düşürülmesinde, yüksek kötü kolesterolü ve trig­liserit seviyelerini kontrol etmekte, insülin direncini kırmada, karaciğeri güçlendirmek için ve toksinleri detoksiye amaçlı kullanılmaktadır

Turna Yemişi Kullanım şekli ve miktarı

Turna yemişi taze olarak dayanıksız bir meyve olduğundan ve coğraf­yamızda yetiştirilemediğinden ötürü kurusunun toz formunu tercih et­menizi öneririm. Bu değerli meyvenin tozunu herhangi bir içeceğin içine ilave edip tüketebilirsiniz.

Kuruyemişçilerde şeker ilave edilmiş halde bu­lunan turna yemişi yabanmersini ismiyle satılmakta olup, tedavilere des­tek etkisi çok düşük ihtimaldir. Turna yemişi hakkında yapılan bilimsel çalışmaların tamamı, taze meyvenin suyu ya da kurusunun öğütülmüş hali üzerine yapılmıştır.

2 yaş üstü çocuklarda 1 çay kaşığı, yetişkinler de ise 1 tatlı kaşığından başlayıp, 3 tatlı kaşığına kadar kullanıcıların kilo­larına ve kullanım amaçlarına göre dozaj ayarlanabilir. Tablet ve. kapsül formadaki ürünler markaya ve içeriğe göre farklılık gösterdiğinden burada ölçü vermemiz doğru olmaz. Ölçüleri hekiminizden talep edebilirsiniz.

Turna Yemişi Kullanılırken Dikkat edilmesi gereken hususlar

Güvenli sayılan gıdalar kategorisinde olan turna yemişi çocuklar, ha­mileler, emziren anneler tarafından önerilen miktarlara sadık kalmak koşuluyla kullanılabilir. Bazı araştırmalar, kızılcık suyunun belirli ilaç­larla etkileşime girebileceğini göstermektedir.

Ayrıca turna yemişinin warfarin (Coumadin) adlı bir kan inceltici ilacın etkilerini artırdığına dair uyarılar vardır. Bununla birlikte, ön araştırmalar siklosporin, flur­biprofen, diklofenak, amoksisilin, ceflacor, midazolam, tizanidin ilaçla­rı alan kişiler turna yemişini uzun süreli ve düzenli kullanmadan önce hekimlerine bilgi vermelidir. Turna yemişini kullanmamayı tercih et­mek yerine dozlar ve ilaçlar üzerindeki etkilerinin izlenmesi gerekebilir. Hekiminize turna yemişi kullandığınızı belirtip ilaçta doz ayarlaması istemek en doğal hakkınızdır.

Bu makalemizi sevdiyseniz1 Fincan Hindiba Kahvesi Zayıflatır mı? isimli makalemizide sevebilirsiniz.