Pnömotoraks, havanın akciğerlerinizi çevreleyen boşluğa girdiği bir durumdur. Normalde, boşluk hava ile doldurulur. Çok fazla hava basıncı olduğunda, akciğerleriniz ve göğsünüz arasındaki ince zar, fazla hava tarafından içeriye doğru itilir. Bu, oksijenin kan akışınıza kolayca geçmesini engelleyebilir.
Bir araba kazası gibi fiziksel bir darbe sırasında göğüs duvarınızın veya akciğer dokunuzun yaralanması pnömotoraksa neden olabilir. Bu tip pnömotoraks travmatik pnömotoraks olarak adlandırılır. Bir hayvan, penetran (travmatik olmayan) pnömotoraks olarak adlandırılan pençeleriyle akciğerinizi deldiğinde de pnömotoraksa neden olabilir. Bir pnömotoraks, havanın akciğerinizden çıkıp karnınıza girmesini engelleyen bir durumdan da kaynaklanabilir.
Spontan Pnömotoraks Nedir?
Spontan pnömotoraks, akciğerde herhangi bir yaralanma veya delinme olmaksızın meydana gelen bir pnömotorakstır. Bu tip pnömotoraks nadirdir. Spontan pnömotoraks genellikle hava kaçağının boyutuna göre sınıflandırılır. Küçük, büyük veya büyük. Küçük bir sızıntı travmatik olmayan bir spontan pnömotoraksa neden olur ve büyük bir sızıntı travmatik bir spontan pnömotoraksa neden olur. Büyük bir sızıntı, röntgen muayenesinde görülemeyecek kadar büyük olduğu için yalnızca BT taraması ile değerlendirilebilir. İki ana pnömotoraks türü vardır: travmatik pnömotoraks ve spontan pnömotoraks.
Spontan pnömotoraksların tedavisi, göğüs tüpü yerleştirilmesi ve hava kaçağının dışarıya drenajına yöneliktir. Travmaya bağlı spontan pnömotoraks tedavisi, nüksü önlemek için ameliyat sonrası göğüs fizyoterapisi ile birlikte göğüs tüpü yerleştirilmesini ve plöredezi amaçlar. Küçük bir hava kaçağı tedavi edilmezse birkaç gün veya hafta içinde kendiliğinden düzelir ancak sızan hava etkilenen bölgeyi çevreleyen akciğer dokusunu tahriş ettiğinden bu kalıcı akciğer hasarına neden olabilir.
Büyük bir hava kaçağı tedavisiz hızlı bozulmaya ve ölüme neden olabilir. Spontan pnömotoraks, göğüs tüpü takılarak tedavi edilebilir. Bu, küçük pnömotorakslar için ameliyathanede yapılır veya hasta, hastane tesisleri prosedürü gerçekleştirmeye hazır olana kadar yerinde kalabilir. Göğüs tüpü yerleştirildikten sonra, açık tutulması ve düzenli olarak boşaltılması gerekecektir. Bu tek başına akciğer fonksiyonunu düzeltmeyecektir, ancak fizyoterapi ve plörodez kombinasyonu bir dereceye kadar iyileşmeye izin verebilir.
Plörodezis, etkilenen akciğerlerdeki bir veya daha fazla fissür veya yarık içine steril bir guaze tahsisi yerleştirmeyi içerir. Bu, açık veya kapalı bir teknik kullanılarak yapılabilir. Yerleştirildikten sonra, vücut enzimleri tarafından çözünmeyi önlemek için tahsis silisli bir malzeme ile kaplanır.
Bir röntgen muayenesinde, akciğer ile göğüs duvarının iç kısmı arasında bir boşluk olarak bir pnömotoraks görülebilir. Akciğer normal konumundan uzaklaşmış ve şeklini de değiştirmiş olabilir. Pnömotoraks, olması gerekenden daha büyük yuvarlak bir gölgeye benziyor. Göğüs duvarınızın her iki yanında veya sadece bir tarafında (tek taraflı) görünebilir.
Bazı durumlarda akciğerin içindeki hava sızıntıları röntgen görüntülerinde de görülebilir. Röntgen görüntülerinde pnömotoraksı görselleştirmek, semptomlara neden olup olmadığını anlamanın güvenilir bir yolu değildir, ancak hava sızıntısının tipini ve nedenini teşhis etmeye yardımcı olur. Ayrıca tedavi ve ameliyatın ilerlemesini izlemek için de kullanılabilir. Göğüs tüpüne ihtiyaç yoksa daha doğru bir inceleme yapmak için BT taraması kullanılabilir.
Travmatik bir pnömotorakstan gelen havanın karına girdiği acil bir durumda göğüs yaralanmaları da meydana gelebilir. Doktorun bu hastada daha fazla yaralanma ve kanamayı önlemek için erken açık cerrahi önermesi gerekebilir. Bir kişinin pnömotoraksı varsa, nedenin travmatik mi yoksa kendiliğinden mi olduğunu belirlemek önemlidir. Spontan pnömotoraksların teşhis edilmesi zor olabileceğinden teşhis, teşhis testleri ve klinik yargının sonuçlarına dayanır.
Göğüs duvarı yaralanmaları, travmatik pnömotoraks vakalarının %75’inde meydana gelir ve göğüs duvarı yaralanması olanlarda genellikle başka yaralanmalar da olur. Hem akciğer hem de göğüs duvarı yaralanması olan kişilerin ameliyat gerektirme olasılığı daha yüksektir. Büyük bir hava kaçağı tedavisiz hızlı bozulmaya ve ölüme neden olabilir. Bu tip pnömotoraks için erken tedavi, semptomlardan kurtulmak ve ikincil pnömoni enfeksiyonu veya solunum yetmezliği gibi başka komplikasyonları önlemek için çok önemlidir. Travmatik pnömotoraksın ana belirtileri şunlardır:
Spontan Pnömotoraks Belirtileri Nelerdir?
Spontan pnömotoraks belirtileri şunlardır:
Göğüs ağrısına ek olarak, spontan bir pnömotoraks, nefes darlığı, kuru öksürük, hırıltı ve göğüs ağrısı (zonklama) ile sonuçlanabilir. Hasta ayrıca karnındaki şişlikten şikayet edebilir. Müdahale olmadan semptomlar daha şiddetli ve yaşamı tehdit edici hale gelebilir.
Spontan pnömotoraksı olan bir kişinin solunum fonksiyon testlerinde (akciğer hacmi ölçümleri veya zorlu vital kapasite gibi) bir değişiklik olacaktır. Spontan pnömotoraks şüphesi olan tüm hastaların, hastaneye kabul edildikten sonra göğüslerinin röntgen filmi çekilecektir. Röntgen filmi normal olabilir veya pnömotoraks gösterebilir. Bir pnömotoraksı değerlendirmek için kullanılabilecek çeşitli farklı tipte röntgen görüntüleri vardır. Sırtüstü pozisyonda çekilen röntgenler ve dik filmler, solunum sırasında hava akciğere girip çıktıkça göğüs çapında belirgin değişiklikler gösterir. Göğüs radyografileri ayrıca etkilenen tarafta genellikle konsolidasyon, plevral efüzyon ve atelektazi gösterecektir.
BT taraması, akciğer çökmesinin diğer nedenlerini (hematom gibi) ekarte etmek için kullanılır ve bunun düz radyografilerden net olmadığı durumlarda akciğer çökme derecesinin daha doğru ölçülmesine izin verir. Bu özellikle hastanın göğüs ağrısı olduğunda faydalıdır. Spontan pnömotoraksın değerlendirilmesinde röntgenlerin kullanılması önerilmez, çünkü küçük sızıntıları kendi başlarına tespit edemezler ve şüpheli yaralanmalar bulabilirler. Bununla birlikte, röntgen bulgularının yaralanmanın gerçek doğasını belirlemede çok az yardımcı olduğu göğüs travmasını teşhis etmek ve değerlendirmek için BT taraması kullanılır.
Akciğer konsolidasyonuna ek olarak, BT taraması genellikle plevral efüzyon veya asit gibi intratorasik sıvı koleksiyonlarını gösterecektir. Sıvı, etkilenen akciğerlerin içinde veya hemen altında görülebilir.
