Anafilaksi, saman nezlesi veya gıda alerjileri gibi diğer alerji türlerine benzer semptomları olan ciddi bir alerjik reaksiyondur. Anafilaksi, vücudun her yerine yayılan sistemik bir durumdur. Bu, herhangi bir organ sistemini ve cildin herhangi bir bölümünü etkileyebileceği anlamına gelir. Çoğu durumda, yenen veya solunanlara bir yanıttır, ancak bazen bu, deri altına enjekte edilen bir şeye (bazı antibiyotikler gibi) ters bir tepki olabilir.
Birisi anafilaksi gibi göründüğünde ve hava yolları şişmiş dokular tarafından tıkandığında, hızlı bir şekilde epinefrin ile tedavi edilmezse nefes almayı durdurabilir ve birkaç dakika içinde ölebilir. Bununla birlikte, çoğu durumda, hava yolu kendi kendine kapanmaz, bu nedenle anafilaksi, durum tedavi edilene kadar bir tehdit olarak sunulmaz.
Yazı İçeriği
Anafilaksi Semptomları Nelerdir?
Anafilaksi birçok alerjik semptoma neden olabilir, ancak buna neden olan her şeye maruz kaldığınızda ani ve şiddetli reaksiyon göstereceğiniz anlamına gelmez. Bir anafilaksi atağı geçiren birçok insan, bir noktada ikinci bir tepki gösterir. Hangi belirti ve semptomların normal alerji sorunlarından kaynaklandığını ve hangilerinin devam eden bir saldırının parçasıymış gibi tedavi edilmesi gerektiğini bilmek önemlidir.
Anafilaksinin belirti ve semptomları diğer alerjik reaksiyonlara benzer olabilir. Kişi duyarsızlaştırıldıktan sonra, bu belirti ve semptomların kombinasyonu, insanların sorunlarına başka bir alerjinin (veya viral bir enfeksiyon) neden olduğuna inanmalarına neden olabilir.
Tedavi ile çoğu insan normal yaşam tarzlarına geri dönebilir. Anafilaksi geçiren herkes, kaç kez hafif bir reaksiyon gösterirse göstersin veya ne kadar sürerse sürsün, sağlığının düzenli olarak izlenmesi için bir doktora görünmelidir.
Anafilaksiye Ne Sebep Olur?
Anafilaksinin nedeni için birkaç olası açıklama vardır. Duyarlılık
Duyarlılık, bir şeye alerjik olma sürecidir. Bazı insanlar alerji geliştirme konusunda kalıtsal bir eğilime sahiptir ve birçok kişi birkaç kez maruz kaldıktan sonra duyarlı hale gelir. Anafilaksi, bağışıklık sistemi çok güçlü ve çok hızlı tepki verdiğinde oluşur.
Mikroplara karşı korunmaya yardımcı olan immünoglobulin adı verilen moleküller, alerjilerde kritik bir rol oynar. Alerjilerin karakteristiği olan antikorlar, bakteri, virüs veya parazitler (böcek veya solucan gibi organizmalar) gibi dış istilacılarla savaşmak için uzmanlaşmıştır. Vücut, normal sağlıklı insanlarda bulunanlardan farklı antikorlar ürettiğinde, alerjik bir reaksiyon meydana gelir.
Geçmişte alerjik tepkiye neden olan bir şeye maruz kalma. Bağışıklık sistemi, görünüşünden belli olmasa bile o alerjene tepki vermeye hazırdır.
Bazı durumlarda, kişinin genetiğine ve/veya yaşam tarzına bağlı olduğundan, hassaslaşma kolay ve hızlı bir şekilde (genellikle sadece bir maruziyetle) meydana gelir. Ayrıca çocukların kolayca duyarlı hale gelmesi de yaygındır. Örneğin, süt alerjisi olan bir çocuk evde (veya okulda) her öğünde süt ürünlerine maruz kalabilir. Bağışıklık sistemi bir kez duyarlı hale geldiğinde, alerjenle karşılaşıldığında yanıt vermeye hazırdır. Çalışmalar, duyarlılaşmanın maruziyetten üç saat sonra ortaya çıkabileceğini göstermiştir.
İmmünoglobulinler ayrıca alerjilerde ve anafilakside önemli bir rol oynar, ancak IgE adı verilen farklı bir antikor türü. IgE, alerjik reaksiyonlarda kritik bir rol oynar; polen, ev tozu akarları gibi alerjik semptomlara neden olan yabancı maddeleri arar ve yok eder. Kandaki IgE miktarı, vücudun alerjenlere ne kadar hızlı tepki vereceğini belirler. Vücut çok fazla IgE üretiyorsa, alerjik semptomların çok çabuk ortaya çıkması olasıdır. Bununla birlikte, kan dolaşımında çok az IgE varsa veya hiç yoksa, potansiyel bir alerjene anında yanıt olmayabilir.
Yaşam tarzınızda bir değişiklik. Alerjik reaksiyonu tetikleyen bir şeye maruz kalma miktarı, kişinin ne sıklıkta ve ne kadar maruz kaldığına bağlıdır. Bir kişi spor yapmak veya dışarıda çalışmak gibi çok aktif bir yaşam tarzı yaşıyorsa, vücudu günlük olarak birçok farklı şeye maruz kalabilir.
Farklı ortamlar farklı alerjenler içerir. Yeni olan veya alerjen konsantrasyonunun daha yüksek olduğu bir bölgedeyseniz, alerjik reaksiyona girme olasılığı daha yüksektir.
Anafilaksi Nedeni Nedir?
Gıdalara alerjisi olan kişilere özgü bir anafilaksi nedeni, oral alerji sendromu (OAS) olarak adlandırılan şeydir. Gıda alerjisi olan bazı kişiler, bazı taze meyve ve sebzelerde, özellikle turunçgiller ve kestanelerde bulunan proteinlere de alerjidir. Birisi meyve veya sebzeyi yediğinde, bağışıklık sistemi proteini zararlı bir şey olarak algılar ve onunla savaşmak için kan dolaşımına kimyasallar salgılar (tıpkı herhangi bir tipik alerjik reaksiyona sahip olduklarında yaptıkları gibi). Bu kimyasallar ağızda ve/veya boğazda anafilaksiye benzer bir alerjik reaksiyona neden olabilir.
Örneğin ceviz ve şeftaliye alerjiniz varsa, ikisinden birini yediğinizde ağzınızda ve dudaklarınızın çevresinde bir karıncalanma hissi yaşayabilirsiniz. Kaşıntı ve şişlik gelişebilir, ayrıca kollarınızda veya bacaklarınızda kurdeşen yaşama olasılığı da olabilir. Ayrıca hapşırabilirsiniz. Yeterince alerjen tüketirseniz (çok miktarda şeftali gibi), diğer herhangi bir gıda alerjisi reaksiyonu gibi anafilaksiye ilerleyebilir.
Belirli bir alerjene karşı duyarlı hale geldikten sonra, anafilaksinin ne zaman ortaya çıkacağını tahmin etmek genellikle mümkündür. Her zaman aynı şekilde olmayabilir veya aynı belirti ve semptomlara sahip olmayabilir. Bu belirti ve semptomlar, onu tetikleyen şeye maruz kalma miktarına ve vücudunuzun buna ne kadar duyarlı olduğuna bağlı olarak değişecektir.
Hafif duyarlılık: Çoğu insan, bağışıklık sistemi belirli bir maddeyi zararlı olarak tanımadığı için hiçbir zaman hafif bir alerji reaksiyonu yaşamaz. Birkaç saat içinde kendiliğinden kaybolan kaşıntı veya kurdeşen gibi hafif bir şey yaşarlarsa, endişelenmeleri için hiçbir neden yoktur.
Orta derecede duyarlılık: Bu, normal alerjik semptomlar ile anafilaksi gelişimi arasında bir ara aşamadır. Reaksiyon hafif ise, acil tıbbi müdahale gerektirir.
Şiddetli alerji: Şiddetli reaksiyonlar aniden ortaya çıkar ve nefes alma güçlüklerine, kalp atış hızının artmasına, bayılmaya veya bilinç kaybına neden olabilir. Bazen belirtiler ve semptomlar o kadar şiddetlidir ki insanlar onlardan ölür. Eğer sizde varsa (veya anafilaktoid reaksiyon adı verilen ilgili bir durumunuz varsa) başka bir ciddi alerjik reaksiyona sahip olma riski vardır. Örneğin, anafilaksi geçirdikten sonra anafilaktik şok yaşamak bazen ortaya çıkar. Anafilaksi, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli belirti ve semptomlarla tespit edilebilir:
Anafilaktik şok, anafilaktik reaksiyonların sonucudur. Yiyeceklere alerjisi olan kişilerde, belirli yiyecekleri yediklerinde veya alerjik bir maddeyle temas ettiğinde ortaya çıkabilir. Anafilaksi, bazı mutfaklarda yaygın olarak bulunan fındık, kabuklu deniz ürünleri, soya sosu veya diğer yiyecekleri yedikten sonra ortaya çıkabilir. Alerjik bir bileşen içeren bir ilaca veya aşıya maruz kaldıktan sonra da ortaya çıkabilir. Örneğin, penisiline alerjisi olan biri, penisilin kullanarak bel soğukluğu tedavisi gördükten sonra reaksiyon gösterirse, anafilaktik şok reaksiyonunu tetikleyebilir.
