Bebeklerde Dil Gelişimi Dönemleri ve Aşamaları Nelerdir?

1 yaş bebeklerde dil gelişimi oldukça kritik bir döneme denk gelmektedir. Bebeğin gelecek yıllarda sağlıklı bir iletişim kurabilmesi, söyleneni anlaması ve kendini rahatça hareket edebilmesi adına belirlenen kritik dönemlerde davranışları kazanması gerekir. Birçok anne baba bebeklerinin sahip olduğu bu bil özelliklerini desteklemek ve beslemek adına neler yapabileceğini merak etmektedir. Elbette yapılabilecek etkinlik ve dikkat edilmesi gereken davranışlar mevcuttur.

Dil Gelişimi Nedir?

Dil gelişimi kişinin sahip olduğu konuşma organlarınının büyüme, olgunlaşma aşamasını tamamlayarak konuşma davranışınıa geçebilmesi ve her geçen gün bu konuda daha iyiye gidebilmesini ifade eder. Gelişim başlı başına olumlu bir hava vermekle birlikte dil konusunda da kaba- ayrıntısız bir konuşmadan ileri düzey konuşma evresine geçebilmek de bir gelişim olarak adlandırılacaktır. Dil gelişimi birbirinden ayrı evrelerle açıklanmaktadır.

Dil Gelişim Basamakları Nelerdir? Bebeklerde Dil Gelişimi Evreleri

Bebekler üzerinde yapılan bebeklerde dil gelişimi Gelişim Psikolojisi kapsamındaki araştırmalara göre bebeklerin sahip olduğu bir konuşma evresi bulunmaktadır. Evreler birden fazla olmakla birlikte her ne kadar yaş aralığı belirtilse de bebeklerin özelliklerine göre bu aralıklar değişim gösterebilmektedir.

1- Gıgıldama Dönemi

6. haftadan itibaren ortaya çıkan bu dönem yaklaşık 3 aya kadar devam etmektedir. Evrensel olarak dünyada tüm bebeklerde görülen bu evre kapsamında bebekler anlamsız sesler çıkarmakla birlikte çoğu zaman oluşturdukları bu sesin hoşlarına gitmesiyle mutluluk sinyalleri de vermektedir. Henüz mantıklı bir amaç ortada yoktur.

2- Mırıldanma Dönemi

3 ila 6 ay arasında bulunan bebeklerde dil gelişimi konusunda yine evrensel bir dönem olan mırıldanma döneminde gıgıldama dönemine göre bebeklerin daha istekli davranışları görülür. Dışarıdan bakıldığında adeta bebeklerin derdini ya da isteğini anlatmak istediği gibi yorumlarda bulunabilmektedir. Piaget dil gelişimi konusunda bu çağların oldukça önemli olduğunu vurgular.

Mırıldanma dönemi aslında kimi uzmanlar tarafından daha uzun görülmektedir. 6-9 ay arasında tekrar mırıldanma dönemi yaşanacak ve bebek oluşturduğu bu alışkanlığı ilerleterek devam ettirecektir. Mırıldanmanın sağlıklı oluşması bir sonraki dönemi desteklemesi beklenir.

3- Bebeklerde Dil Gelişimi: Tek Sözcük / Morgem Dönemi

9-12 ay arasında denk gelen bu aşama bebeklerde dil gelişimi için en kritik nokta olarak adlandırılmaktadır. Yaklaşık olarak 1 yaşına gelmiş bebeklerde tek kelimeli sözcük kullanımı beklenmektedir. Bebeklerin tek sözcüklerin sayısını zamanla arttırması ve daha sonra anlamlı cümleler kurabilmesi için bir araya getirmesi lazımdır. Tek sözcük kullanımları genellikle ‘dede, baba’ şeklinde birbirini tekrar eden kelimelerden oluşur.

Bebeklerde Dil Gelişimi için Yapılması Gerekenler

Bebeklerin sahip olduğu kelime haznesini geliştirmek, konuşmaya teşvik etmek ve bunu eğlenceli hale getirebilmek mümkündür. Ebevenylerin her konuda olduğu gibi bu konuda da gerekli bilgileri edinmesi, uzman görüşü alarak süreci yönetmesi gerekir. Ancak dil gelişimi konusunda uyarı ilk olarak anne ve babaların mükemmelliyetçi bir yapıda olmaması, çocuklarını beklentileri doğrultusunda zorlamamaları yönünde olmaktadır.

Bebeklerde dil gelişimi desteklenmesi için elbette ilk olarak oyunlardan yaralanılmalıdır. Sevdiği bir oyuncağı ile iletişimi kurabilir, dikkat çekici sesler çıkarabilirsiniz. Bir yolculuk esnasında araba dışındaki eşyaları göstererek isimlerini tekrar edebilirsiniz. Sesli oyuncakları temin ederek komutlarını, şarkılarını birlikte söylemek gerekirse dans etmekte teşvik edici olacaktır.

Erkek Bebeklerde Dil Gelişimi Değişir mi?

Dil gelişimi geçmişten günümüze erkek ve kadın fark etmeden her iki cinstede de gelişerek devam etmiştir. Toplum arasında inanılan bazı yanlış inançlar bulunmaktadır. Erkek bebeklerin daha geç konuşacağına dair oluşturulmuş bu algı bilimsel bir gerçeklik taşımamaktadır. Kişiler arası gelişim farklılığına, bireysel farklılığa göre konuşma hızları değişiklik kazansa da bu erkek-kız ayrımına durumu götürmemektedir.

Prematüre Bebeklerde Dil Gelişimi Nasıl Olur?

Prematüre bebekler normal doğuma göre daha erken dünyaya geldiklerinde organlarında tamamlanış henüz tam olarak gerçekleşmeyebilir. Bebeklerde dil gelişimi sadece dil olarak algılansada içerisinde yutak, dil, küçük dil, beyin gibi birbirinden farklı parçalar bulunur. Her bir parçanın gelişimi aynı dönemde ancak gününde doğan bebeklere göre daha geride olacağından prematüre bebeklerin daha geç konuşabildikleri görülebilir.

Bebeklik döneminde yavaş yavaş belirtilerini gösterse de zamanla çocukluk döneminde fark edilen durumların başında dikkat dağınıklığı gelmektedir. Özellikle teknoloji dönemine direkt olarak doğan bu çocukların ilkokul dönemlerinde ciddi zorluklar yaşadığı görülür. 3 Adımda Çocuklarda Dikkat Dağınıklığı Belirtileri Nelerdir yazımıza bakarak bilgi alabilirsiniz.